Xuất khẩu năm 2024 bùng nổ trong khi nhập khẩu gần như chững lại giúp thặng dư thương mại của Trung Quốc đạt 990 tỷ USD.
Ngày 13/1, Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố kim ngạch xuất khẩu năm ngoái của nước này đạt 3.580 tỷ USD, tăng gần 6% so với năm trước đó. Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu chỉ tăng 1%, lên 2.590 tỷ USD. Thặng dư thương mại cả năm ngoái vì thế đạt 990 tỷ USD, phá vỡ kỷ lục cũ là 838 tỷ USD năm 2022.
Tính riêng tháng 12, Trung Quốc ghi nhận thặng dư kỷ lục 104,8 tỷ USD. Xuất khẩu tháng trước của nước này tăng mạnh, khi nhiều doanh nghiệp gấp rút nhập hàng trước khi ông Donald Trump nhậm chức Tổng thống Mỹ và nâng thuế nhập khẩu.
Tàu hàng và container tại cảng Thanh Đảo (Sơn Đông, Trung Quốc). Ảnh: Reuters
Ngày 20/1, Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ nhậm chức. Trong chiến dịch tranh cử, ông đe dọa nâng thuế với hàng nhập khẩu Trung Quốc lên 60-100%. Thặng dư thương mại của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới với Mỹ tháng trước là 33,5 tỷ USD, tăng gần 4 tỷ USD so với tháng 11.
“Việc doanh nghiệp nước ngoài gấp rút nhập hàng tháng 12 là hệ quả của việc ông Trump tái đắc cử và Trung Quốc sắp bước vào kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Nhập khẩu của nước này có thể tăng tốc khi nước tích trữ hàng hóa như đồng và quặng sắt, theo chiến lược mua ở giá thấp”, Xu Tianchen – nhà kinh tế học cấp cao tại hãng nghiên cứu EIU giải thích trên Reuters.
Trung Quốc thâm hụt thương mại về dầu thô và nhiều tài nguyên thiên nhiên khác, nhưng đạt thặng dư về hàng hóa nhà máy. Nhiều quốc gia coi thặng dư về hàng hóa là tốt, vì các nhà máy sẽ tạo ra việc làm. Điều này cũng quan trọng với an ninh quốc gia.
New York Times cho biết nếu điều chỉnh theo lạm phát, thặng dư thương mại của nền kinh tế thứ hai thế giới năm ngoái vượt xa tất cả quốc gia khác trong một thế kỷ qua, kể cả các cường quốc xuất khẩu như Đức, Nhật Bản hay Mỹ. Các nhà máy của nước này đang thống trị ngành sản xuất toàn cầu.
Từ nước nhập khẩu xe hơi, Trung Quốc hiện là quốc gia xuất khẩu ôtô lớn nhất thế giới. Họ cũng sản xuất phần lớn pin năng lượng mặt trời trên toàn cầu, đồng thời phát triển máy bay để cạnh tranh với Airbus, Boeing. Xuất khẩu là động lực tăng trưởng chính của Trung Quốc, trong bối cảnh bất động sản và tiêu dùng trong nước trì trệ. Xuất khẩu tạo ra hàng triệu việc làm cho công nhân, kỹ sư, thiết kế đồ họa và nhà khoa học.
Tuy nhiên, việc hàng Trung Quốc tràn ngập thế giới khiến nước này bị hàng loạt đối tác thương mại chỉ trích. Nhiều nước phát triển và đang phát triển đã áp thuế nhập khẩu với quốc gia này nhằm làm chậm lại làn sóng trên. Năm ngoái, Mỹ và EU đều áp thuế nhập khẩu với xe điện Trung Quốc. Dù vậy, Trung Quốc cũng áp thuế trả đũa trong nhiều trường hợp, làm dấy lên nguy cơ chiến tranh thương mại gây bất ổn cho kinh tế toàn cầu.
Ngược lại, nhập khẩu hàng hóa của họ thời gian qua chậm lại. Quốc gia này đang theo đuổi chính sách tự chủ trong hai thập kỷ qua. Trong kế hoạch Made in China 2025, họ cam kết chi 300 tỷ USD thúc đẩy sản xuất tiên tiến trong nước.
Hà Thu (theo Reuters, NYT)
Thông báo: Baoangiang.com rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến cũng như bài vở của bạn đọc gần xa. Quý bạn đọc có tin bài muốn cộng tác xin gửi về địa chỉ email: [email protected] hoặc zalo: 0909090909.
Chúng tôi sẽ có nhuận bút tương xứng với chất lượng của bài viết nếu bài viết của Quý đọc giả được chọn để đăng trên trang của chúng tôi. Xin cám ơn!
