“Lửa trời đuôi cáo” gồm hơn 100 bài viết về thiên nhiên, văn hóa, giáo dục, lối sống của “đất nước hạnh phúc nhất thế giới”.
Tên sách bắt nguồn từ truyền thuyết về Bắc cực quang: “Ngày nọ, Cáo nghịch ngợm chọc phá Gấu. Gấu nổi giận đốt đuôi Cáo, rượt đánh Cáo. Cáo bỏ chạy thục mạng, đập đuôi xuống tuyết để dập lửa, tạo nên những tia sáng rực rỡ bay lên trời”. Từ truyền thuyết ấy, người Phần Lan gọi Bắc cực quang là “revontulet” – lửa của con cáo.
Bìa “Lửa trời đuôi cáo”, sách 436 trang. Ảnh: Hà Trang Vân
Tác phẩm vốn là dự án chào mừng 100 năm Quốc khánh Phần Lan (6/12/2017) của tác giả Đỗ Thị Hồng Nhung, khi cô học tại đây. Ở lần in thứ hai (cuối năm 2024), tác giả thay đổi hơn 20% nội dung, chỉnh sửa, cập nhật những số liệu thống kê mới nhất. Hồng Nhung còn bổ sung bài phỏng vấn độc quyền cựu Tổng thống Tarja Halonen, phân tích lý do Phần Lan dẫn đầu bảng xếp hạng hạnh phúc bảy năm liên tiếp, giải đáp những ngộ nhận thường gặp về đất nước này.
Qua sáu chương sách, quốc gia ở Bắc Âu hiện ra sống động với rừng thiêng nước sạch, bạch dương, tuần lộc, quả mọng mùa hè, đêm trắng, sử thi, ngôn ngữ, lễ hội, tên đất, tên người, món ăn “đen tối”, trò chơi Angry Birds, Olympic và những cuộc thi như cõng vợ vượt chướng ngại vật, ném điện thoại, air guitar. Mỗi câu chuyện đều mang đến thông tin lý thú: Bản đồ Phần Lan nhìn thẳng giống cô gái mặc váy, xoay nghiêng thì thành hình con cá, giới tính của tuần lộc Rudolph, hiệu quả của ngoại giao sauna, nguồn gốc Ngày Quốc tế Thất bại. Thông tin được chắt lọc từ quan sát, góc nhìn cá nhân kết hợp tra cứu tài liệu và vô số lần tác giả “hỏi tới cùng” những người sống quanh mình.
Đại sứ Phần Lan tại Việt Nam Keijo Norvanto (trái) và tác giả Đỗ Thị Hồng Nhung tại buổi ra mắt sách. Ảnh: Trung Anh
Ông Keijo Norvanto, Đại sứ Phần Lan tại Việt Nam, thích thú với cách tiếp cận này. Ông nhận xét những nét văn hóa thường nhật bỗng trở nên đặc biệt khi được tác giả phân tích và đặt trong ngữ cảnh. “Đọc sách này rất vui”, đại sứ nói.
Tác giả cho biết viết tác phẩm khởi đầu từ sự tò mò. Quốc gia này chỉ treo cờ vào những ngày lễ, nên mỗi khi thấy quốc kỳ xuất hiện, Hồng Nhung lại tìm hiểu xem hôm đó là ngày gì. Nhờ thói quen này mà những bài viết về Ngày Kalevala – Văn hóa Phần Lan (28/2), Ngày Bình đẳng (19/3), Ngày Tiếng Phần (9/4), Ngày Thất bại (13/10) ra đời.
Tương tự, mỗi khi nhìn thấy tên của tòa nhà, thư viện nào hay, tác giả cũng bỏ công tra cứu, và nhận ra rằng đa số công trình công cộng tại nước này đều được đặt tên qua những cuộc thi. Dãy nhà sinh viên nơi tác giả từng ở mang tên các nhân vật trong Bảy anh em – tiểu thuyết đầu tiên viết bằng tiếng Phần, còn tên thư viện Oodi (Helsinki) có nghĩa là “tụng ca” (ode).
Lửa trời đuôi cáo thảo luận những vấn đề nghiêm túc, thời sự như môi trường, lòng tin xã hội, giáo dục, nữ quyền bằng giọng văn gần gũi, liên tục thay đổi sắc thái. Độc giả nhiều lần phá lên cười vì cách diễn đạt dí dỏm, cập nhật xu hướng như: “Dù dân thường hay Tổng thống, bồ có thể không có nhưng chó phải có một (vài) con”.
Sách phù hợp với mọi độ tuổi, có thể đọc theo ba cách: Từ đầu đến cuối, mở bất kỳ bài nào hoặc theo chủ đề, với sự hỗ trợ của Index (chỉ mục) gồm 600 mục từ.
Hồng Vân
Thông báo: Baoangiang.com rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến cũng như bài vở của bạn đọc gần xa. Quý bạn đọc có tin bài muốn cộng tác xin gửi về địa chỉ email: [email protected] hoặc zalo: 0909090909.
Chúng tôi sẽ có nhuận bút tương xứng với chất lượng của bài viết nếu bài viết của Quý đọc giả được chọn để đăng trên trang của chúng tôi. Xin cám ơn!
