
Tôi lần đầu ăn cơm nguội – Ảnh: KHÁNH LỘC
Chỉ đến khi phải ăn bát cơm nguội, sinh viên xa nhà mới hiểu được những hy sinh âm thầm của mẹ trước đó.
“Cơm có thể nguội, nhưng tình yêu ấy chưa từng nguội bao giờ”, bạn đọc Khánh Lộc gửi đến Tuổi Trẻ Online chia sẻ về mẹ mình như vậy.
Bát cơm nguội mẹ gói cả tình yêu thương
Tôi 20 tuổi, là con trai út trong một gia đình ba mẹ đều làm công chức, tôi lớn lên chưa bao giờ thiếu cơm ăn áo mặc. Nhưng khi chuyển lên TP.HCM học tập, sống tự lập, tôi mới bắt đầu cảm nhận rõ hơn những điều rất nhỏ mà trước đây mình từng xem là hiển nhiên.
Một buổi tối nọ, tôi về phòng muộn sau một buổi học nhóm. Trong tủ lạnh còn một bát cơm trắng nấu từ hôm trước, để nguyên trong tô nhựa có nắp đậy. Tôi lười nấu, lười ra ngoài ăn, nên hâm lại tô cơm ấy rồi chiên trứng cho xong bữa.
Cơm nguội hơi khô, nhưng vẫn ăn được. Ngồi một mình trên nền gạch, nhìn ra khung cửa nhỏ, tôi đột nhiên nhớ đến mẹ.
Không rõ vì sao, chỉ trong cái vị hơi cứng, hơi nguội ấy, tôi chợt thấy bóng dáng của người phụ nữ từng ăn bao nhiêu bữa cơm như thế.
Tôi bắt đầu nhớ lại.
Hồi nhỏ, tôi vốn rất kén ăn. Nhiều hôm mẹ nấu cơm nhưng tôi ăn không hết. Cơm còn lại được để trong nồi, hoặc đổ ra tô để dành. Hôm sau mẹ sẽ mang cơm ấy đi hấp lại và ăn cùng ít thức ăn thừa hôm trước.
Tôi cứ nghĩ bát cơm nguội là thói quen giản dị của mẹ. Nhưng không – nó là sự lặng lẽ của một người phụ nữ luôn bước sau, luôn chọn phần cũ, phần nguội, để con mình được ăn phần cơm còn thơm, còn nóng.
Giây phút ấy, giữa lòng thành phố đông đúc, tôi bỗng cảm thấy một sự hối lỗi. Không phải vì tôi từng bỏ thừa thức ăn, mà vì tôi từng quá vô tâm trước tình yêu không lời của mẹ.
Bát cơm nguội đầu tiên trong đời tôi hóa ra chỉ là một trong vô vàn những bát cơm nguội mẹ từng lặng lẽ ăn để tôi chưa từng phải biết đến vị nguội của sự nhường nhịn.
Bát cơm nguội, tưởng chừng là thứ thừa lại của bữa trước, hóa ra lại là minh chứng sống động cho một tình thương mang nặng hy sinh.
Cơm nguội không chỉ là cơm để lại, mà là cơm mẹ nhận phần. Trong bữa ăn thường ngày, mẹ chọn lấy phần ít ngon hơn để tôi được ăn phần cơm mới, nóng và mềm. Mẹ chọn giữ phần cũ, phần thừa, phần nguội không một lời than trách.
Tôi đã lớn lên, đã rời khỏi nhà để học hành, để sống cuộc đời mình. Nhưng tình yêu của mẹ vẫn ở lại trong những điều tưởng nhỏ nhất. Như những bát cơm nguội mẹ từng ăn để tôi không bao giờ phải ăn một bữa như thế.

Mẹ và tôi lúc tôi 7 tuổi – Ảnh: NVCC
Tôi chưa từng phải ăn bữa cơm nguội nào trong tuổi thơ của mình. Bởi mẹ tôi, và cả chị tôi, đã luôn là người nhận lấy phần đó mà không một lời thở than.
“Con ăn gì chưa, ăn lúc mấy giờ, còn đồ ăn không…”
Gửi bài viết này, tôi muốn tìm hiểu xem mọi người có cảm nhận như thế nào về mẹ? Tôi bắt đầu hỏi một vài người bạn học chung trường. Mỗi câu trả lời là một mảnh ghép dịu dàng về mẹ.
Tôi trò chuyện với Kim Chi và Phương Thảo – hai người bạn học cùng lớp. Cả hai đều đang sống xa gia đình như tôi, nhưng không bao giờ thiếu đồ ăn từ nhà gửi lên.
Mỗi tháng, mẹ các bạn đều đặn gửi đồ ăn đã sơ chế sẵn: cá kho, thịt rim, đồ khô, thậm chí là cả nước mắm nhà làm. Có khi chẳng gửi gì nhiều, chỉ là một túi trái cây hoặc vài miếng bánh quê.
Nhưng mỗi món đều là tấm lòng.
Kim Chi chia sẻ: “Mỗi ngày mẹ đều gọi, không gọi lúc sáng thì gọi lúc tối, hỏi mấy giờ ăn, ăn gì, có còn đồ ăn không…”.
Mọi thứ cứ lặp đi lặp lại, như thể mẹ muốn giữ lấy một phần nhỏ kiểm soát, để yên tâm rằng con mình vẫn ổn.
Những câu chuyện ấy không mới, nhưng mỗi lần nghe lại, tôi đều thấy sống mũi cay cay.
Hóa ra có rất nhiều người mẹ giống mẹ tôi, luôn dành phần tốt nhất cho con. Tình thương của mẹ không cần diễn ngôn hoa mỹ, bởi nó đã được gửi gắm trong từng bữa cơm, từng thói quen giản dị đến mức không ai để ý.
Người khiến tôi suy nghĩ nhiều nhất là chị gái tôi – Hồng Đào.
Chị hơn tôi năm tuổi, từng ở nhà thay mẹ chăm sóc tôi trong những năm mẹ bận rộn. Tôi nhớ lại trong khoảng thời gian sống với chị, tôi cũng chưa từng phải ăn bất kỳ bát cơm nguội nào.
Dù bữa ăn đơn giản, chị luôn nấu phần mới cho tôi. Những phần cơm còn lại, chị để dành cho mình. Tôi chưa từng nghĩ ngợi gì nhiều khi thấy chị ngồi ăn sau tôi, chỉ đơn giản nghĩ chị là người lớn hơn nên hiển nhiên phải nhường em.
Bây giờ, khi tự mình ăn bát cơm nguội đầu tiên trong đời, tôi mới thấu rõ: chị tôi cũng yêu tôi bằng thứ tình yêu không cần lời.
Mẹ và chị – hai người phụ nữ không cần đến những câu nói lớn lao. Họ chỉ lặng lẽ làm những điều nhỏ nhất, để tôi không bao giờ phải biết thế nào là thiệt thòi. Tôi chưa từng phải ăn bữa cơm nguội nào trong tuổi thơ của mình. Bởi mẹ tôi, và cả chị tôi, đã luôn là người nhận lấy phần đó mà không một lời thở than.
Giờ đây, giữa căn phòng trọ nhỏ bé, tôi ăn bát cơm nguội đầu tiên.
Không còn vị ngán, không còn cảm giác lười biếng.
Tôi nhớ mẹ. Nhớ những lần âm thầm của mẹ.
Bát cơm nguội tối nay không còn nguội nữa. Trong từng hạt cơm, tôi thấy hình bóng mẹ đang âm thầm sưởi ấm tim tôi.

Thông báo: Baoangiang.com rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến cũng như bài vở của bạn đọc gần xa. Quý bạn đọc có tin bài muốn cộng tác xin gửi về địa chỉ email: [email protected] hoặc zalo: 0909090909.
Chúng tôi sẽ có nhuận bút tương xứng với chất lượng của bài viết nếu bài viết của Quý đọc giả được chọn để đăng trên trang của chúng tôi. Xin cám ơn!